مدارهای الکترونیک

مدار ساخت فن کنترل درجه حرارت

مدار ساخت فن کنترل درجه حرارت - دیجی اسپارک
نوشته شده توسط اروند طباطبایی

امروز مداری برای شما آموزش می دهیم که وقتی حرارت مجاورت دستگاههای الکترونیکی توسط عبور جریان DC بیش از حد تعیین شده بالا برود این مدار شروع به کار می کند وسعی بر این دارد که دستگاه را خنک کند. وقتی درجه حرارت به سطح نرمال باز گردد به طور خودکار خاموش می شود. در این مدار از یک فن برای ۱۲ ولت کوچک استفاده شده است که بیشتر برای رایانه مورد استفاده قرار می گیرد.

شماتیک مدار:

مدار ساخت فن کنترل درجه حرارت - دیجی اسپارک

در این مدار از یک مقاومت حساس به حرارت استفاده می کنیم. ترمیستور یک مقاومت وابسه به دما می باشد که مقاومت آن بسته به درجه حرارت اطراف آن تغییر می کند. دونوع ترمیستور NTC و ترمیستور PTC  وجود دارد.

ضریب دما منفی (NTC) مقاومت حساس به دما زمانی است که دما در اطراف آن افزایش یابد مقاومت آن کاهش می یابد و در ضریب دما مثبت (PTC)  زمانی  که دما افزایش می یابد مقاومت آن نیزافزایش می یابد.

در اینجا یک ترمیستورNTC  ۴٫۷K استفاده می شود. همچنین از آی سی uA741 برای ایجاد ولتاژ برای به حرکت درآوردن فن نیز استفاده می شود. ورودی INV (پین ۲ آی سی) یک ولتاژ قابل تنظیم از طریق VR است در حالی که ورودی پین ۳ ولتاژی را را در یافت می کند از تقسیم بالقوه R1 و ترمیستور. بنابراین ولتاژ ایجاد شده در پین ۳ آی سی بستگی به ترمیستور دارد.

هنگامی که دمای دستگاه الکتریکی طبیعی است ( که توسط VR تنظیم شده است) پین ۳ ولتاژش بیشتر از پین ۲ می باشد و خروجی آی سی بالا می رود و توسط یک LED قرمز روشن می شود. این خروجی توسط خازن از پایه مثبت آن بالا نگه داشته می شود. فن در این زمان خاموش است. هنگامی که درجه حرارت دستگاه افزایش می یابد و بالاتر از ارزش تعیین شده در VR باشد مقاومت ترمیستور کاهش می یابد و ولتاژ در پین ۳ کاهش می یابد. در نتیجه خروجی آی سی کم می شود . و فن روشن می شود هنگامی که دما در دستگاه نرمال می شود فن به طور خودکار خاموش می شود. یک دیود ۱N4007 برای زمانی که ترانزیستور خاموش است لازم است.

قطعات مورد نیاز:

مقاومت :   R1=4.7K    ,  R2=47

fan 12 V

ترانزیستور:  T1=BD140

دیود: ۱N4007

IC uA741

VR=500K

ترمیستور:NTC 4.7K

باتری : ۱۲V

درباره نویسنده

اروند طباطبایی

بنیانگذار دیجی اسپارک: اولین مرجع تخصصی امبدد سیستم به زبان فارسی / کارشناس سئو و تولید محتوا

هرچه می آموزم میبینم که خیلی کم آموختم. علاقه به رباتیک و تکنولوژی دارم. امیدوارم بتونم دانشی را که آموخته‌ام، به روش‌های مختلفی به کاربران علاقمند منتقل کنم.

تبادل نظر و رفع عیب با ثبت دیدگاه

۱۴ دیدگاه

  • سلام دوست عزیز
    دنبال مداری میگردم که با افزایش دما از ۵۰ درجه مقدار ماکزیمم ولتاژ ۱۲ ولت رو به فن بده و فن با دور ماکزیمم کارکنه
    و با کاهش دما به تدریج مقدار ولتاژ فن کاهش پیدا کنه و سرعت فن بیاد پایین
    ودر دمای زیر ۴۰ درجه مقدار نصف ولتاژ منبع تغذیه یعنی ۶ ولت رو به فن بده
    اگه میتونید راهنمایی بفرمایید
    تشکر

    • با سلام و درود
      کالای مربوطه در فروشگاه موجود است. کنترلر دما یا ترمومتر دیجیتال را میتوانید تهیه کنید. ولی قسمت کاهش تدریجی ولتاژ در این مدارها وجود ندارد وشما بایستی از یک مدار کمکی برای این منظور استفاده کنید.
      لینک کنترلر دما

  • سلام خسته نباشید مدار
    مدار کنترل حرارت بخاری برقی ۲ کیلووات با استفاده از تریاک

    رو میخواستم میتونین کمکم کنین؟؟

  • با سلام.
    ولتاژ دو سر فن از ۹٫۳ ولت بالاتر نمیره.
    چطور میتونم ولتاژ دو سر فن را ۱۲ ولت کنم.
    اینم بگم که با افزایش دما ولتاژ افزایش پیدا نمیکنه.

    • با سلام
      مشکلات اینچنینی در مدارهای الکترونیکی معمول می‌باشد و برای رفع عیب بایستی مدار را بررسی دقیق بفرمایید. از اینرو امکان ارایه راهنمایی در این مورد وجود ندارد.

      • سلام، ممنون از راهنماییتون.
        مداری که طراحی شده افت ولتاژ زیادی دارد تا به فن برسد، از آن ولتاژ راه انداز استفاده کردم برای سوئیچ کردن ترانزیستور p chanel mosfet و دقیقا ولتاژ ۱۲ ولت یا هر ولتاژی بخوام میتونم سوئیچ کنم و مشکل حل شد.
        دوستان برای ولتاژ ۲۲۰ هم به راحتی با ماسفت میتونید این مدار را راه اندازی کنید.
        با تشکر

  • سلام،
    مهندس جان یه ماژول میخوام که فن وقتی دمای آب به ۸۵ درجه رسید روشن بشه و وقتی به ۸۰ درجه رسید خاموش بشه، ( اگر قابل تنظیم باشه چه بهتر )،
    روی خودرو فن دستی نصب کردم، میخوام این ماژول رو بهش اضافه کنم، البته متاسفانه مقدار دقیق آمپر فن پژو ۴۰۵ رو نمیدونم،
    دوره الکترونیک عمومی رو گذروندم و میتونم خودم نصب کنم،
    شما در فروشگاه موجود دارید ؟