تکنولوژی مدارهای الکترونیک

اصطلاحی به اسم استریو

استریو و فراتر از آن-دیجی اسپارک
نوشته شده توسط اروند طباطبایی

اگر برای خرید سیستم صوتی خانگی یا استریو خود به فروشگاه رفته باشید احتمالا سخرانی فروشنده در مورد کیفیت صدا و واژه هایی همچون استریو و دالبی را به یاد دارید!

تفاوت این صدا ها در چیست؟

مگر می شود یک صدا را به صورت های مختلف شنید؟ در ادامه با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با این تفاوت ها آشنا کنیم. در گذشته سیستم ضبط صدا در استریو به صورت تک کاناله یا monaural بود. خب این به چه معناست ؟ ساده است، زمانی که صدا تنها از یک بلندگو خارج شود به آن تک صدایی می گوییم مانند زمانی که یک نفر در حال حرف زدن باشد. سیستم پخش صدا به صورت استریو بسیار متفاوت است. زمانی که برای نخستین بار صدای آن را می شنوید شگفت زده خواهید شد. این صداها از کجا می آیند ؟ چگونه بدین صورت دور سر من حرکت می کنند ؟ استریو یک حقه بسیار ساده است. دو بلندگو که هر کدام صدایی را با کمی تفاوت پخش می کنند و گوش ها و مغز شما  آنها را به دو صدای مختلف تجزیه می کنند یا به عبارت دیگر شما می توانید صداها را از هم تفکیک کنید. اگر با هدفون به موسیقی گوش داده باشید به روشی که استریو صدا را در گوش شما پخش می کند آشنایی دارید. ممکن است در یک گوش صدای درام بشنوید و در گوش دیگر صدای ساز دیگر.

در استریو با اختلاف صداهایی سر و کار و داریم که از گوش چپ و راست می شنویم و بنابراین نیاز به دو کانال صوتی داریم. اگر چه بیشتر سیستم ها خانگی دارای اسپیکرهای استریو داخلی هستند، اما فاصله ی کم میان اسپیکرها قدرت تفکیک صدا را محدود می کند. برای داشتن صدای استریو ایده آل باید دو بلندگو با کیفیت صدای خوب را در فاصله ی یک متری از هم، در دو طرف تلویزیون خود قرار دهید. البته فاصله میان آنها به اندازه صفحه نمایش شما نیز بستگی دارد. اگرچه استریو بهبود قابل توجه ای نسبت به مونو بود اما هنوز هم صدا تنها دو کاناله و در دوجهت قرارداشت. برای شنیدن صدا از جهات مختلف نیازمند بلندگوهای بیشتری هستیم که محیط دور ما را احاطه کنند و این گونه بود که نام سیستم های سراند بر سر زبان ها افتاد.

سیستم های سراند همانگونه که از نامشان پیداست صدا را در فضای اطراف ما پخش می کنند. کواد فونیک و دالبی ۵٫۱ شناخته شده ترین این سیستم ها هستند.

صدای چهارگانه یا quadrophonic را می توان مشابه استریو دوگانه امروزی نامید. شما دو اسپیکر در مقابل خود و دو اسپیکر در پشت سر خود دارید. حال صدا می تواند روبرو یا پشت سر شما به خوبی از سمتی به سمت دیگر حرکت کند. سیستم دالبی ۵٫۱ نیز نیاز به شش کانال صدایی مجزا دارد. چپ، مرکز و راست در جلوی شنونده و سراند چپ و سراند راست در پشت سر او. خوب این که پنج کانال دارد پس کانال ششم چه شد ؟ کانال ششم که آن را با ۱٫ نشان می دهند افزاینده فرکانس باس است.

آیا این نهایت کیفیت صدایی است که ما می توانیم بشنویم؟

پس فراتر از آن چه شد ؟ ما همانگونه که سه بعدی می بینیم می توانیم سه بعدی نیز بشنویم ! توانایی ما در تشخیص عمق تصویر و مشاهده آن، به دلیل اختلاف میان تصویری است که ما در چشم چپ و راست خود می بینیم. ما به طور غریزی توانایی تشخیص اختلاف زمان و ارتباط بین صدا از سمت چپ و راست خود را داریم که به ما توانایی یافتن مکان صدا را می دهد. اگر صدا از سمت چپ ما بیاید، امواج صوت ابتدا توسط گوش سمت چپ شنیده می شوند و سپس به گوش سمت راست می رسند. همچنین می توانیم بلندی صدایی که به هر گوش می رسد را احساس کنیم که به ما امکان یافتن مکان صدا در فضای سه بعدی را میدهد.  Binauralکه شاید بتوان آن را آینده سیستم های صوتی دانست روشی برای ضبط صداست به گونه ای که سه بعدی به نظر برسد. این روش اکنون فقط برای پخش با هدفون ها کاربرد دارد.

این سیستم چگونه کار می کند؟

شکل بیرونی گوش به ما کمک می کند که تشخیص دهیم صدا از چه سمتی می آید، و به صدایی که ما می شنویم  کیفیت سه بعدی طبیعی آن را می دهد. ضبط کننده های استریو معمولی توانایی دریافت این بعد از اطلاعات را ندارند زیرا میکروفون های معمولی فرم خاص گوش ما را ندارند. ضبط Binaural با استفاده از یک سر مصنوعی که دارای دو میکروفن در محل فرضی گوشهای انسان است صورت می گیرد. زمانی که این صدای ضبط شده Binaural از هدفون های معمولی پخش شوند صدا کاملا با حالت استریو متفاوت است و به واقعیت نزدیک ترند.

درباره نویسنده

اروند طباطبایی

بنیانگذار دیجی اسپارک: اولین مرجع تخصصی امبدد سیستم به زبان فارسی / کارشناس سئو و تولید محتوا

هرچه می آموزم میبینم که خیلی کم آموختم. علاقه به رباتیک و تکنولوژی دارم. امیدوارم بتونم دانشی را که آموخته‌ام، به روش‌های مختلفی به کاربران علاقمند منتقل کنم.

تبادل نظر و رفع عیب با ثبت دیدگاه

۲ دیدگاه