ترانزیستور از عناصر نیمه هادی ساخته می شود و دارای ۳ پایه (بیس BASE) ، (امیتر EMITTER) و (کلکتور COLLECTOR) می باشد و عمل آن در مدار تقویت جریان است. در ادامه با دیجی اسپارک همراه باشید.
بدینصورت که در مقابل جریان بین (امیتروبیس) جریانی بزرگتر بین (امیتروکلکتور) عبور می کند. مثلا اگر جریانی در حدود یک میلی آمپر بین B و E برقرار کنیم می توانیم جریانی که از C و E می گذرد را تا ۲۰ میلی آمپر دریافت کنیم. پس این ترانزیستور می تواند علامت ورودی را ۲۰ بار تقویت کند این عدد که در هر ترانزیستور مقداری معین است ضریب تقویت ترانزیستور نام دارد. تراتزیستورها به دو صورت NPN و PNP ساخته می شوند که سوی جریان در آن ها عکس یکدیگر است یا به عبارت دیگر بلورهای نیمه هادی (که نسبت به یکدیگر حالت دو دیود را دارند) به صورت معکوس نسبت به یکدیگر قرار می گیرند.
در شکل زیر سمت عبور جریان ورودی و خروجی در یک ترانزیستور NPN نشان داده شده است.
ترانزیستور در مدار تقویت
باتوجه به شکل زیر در قسمت ورودی INPUT دو مقاومت که بین دو سرباتری قرار گرفته اند طوری بیس ترانزیستور را تغذیه می کنند که جریان بسیار ناچیزی از بلورهای نیمه هادی B و E می گذرد که این مقاومت ها در ترانزیستورها و مدارهای مختلف متفاوت است.
و مقاومت RL و RE جریان مدار را بین C و E برقرار می کند. حال با اعمال سیگنال به B جریانی بزرگتر از RE و همچنین RL می گذرد که این نوسانات را می توان از نقطه OUTPUT دریافت کرد. این نوع تقویت علامت پر مصرفترین مدار ترانزیستوری می باشد.
ولتاژ مصرفی مدار باتوجه به نوع ترانزیستور تغییر می کند. در ترانزیستور منفی (همین شکل) کلکتور به ولتاژ مثبت وامیتر به ولتاژ منفی وصل می شود و در نوع مثبت PNP سوی جریان عکس می شود. یعنی منفی به کلکتور و مثبت به امیتر متصل می گردد.
در مدار به طور خلاصه پایه های ترانزیستور را با علامت اول حروف لاتین نشان می دهند به اینصورت:
کلکتور: C
بیس: B
امیتر: E
مدار هماهنگ
یکی از اجزاء حساس مدار سیم پیچ ها هستند. در گیرنده و فرستنده رادیو کنترل سیم پیچ های رادیویی به صورت IF که مخفف شده ی Inter Frequency و سیم پیچ های RF که مخفف شده ی Radio Frequency می باشد، به کار می روند. تعداد دور و کیفیت اینگونه سیم پیچ ها بستگی کامل به فرکانس (تعداد نوسانات موج در ثانیه) دارند که به دقت محاسبه می شوند.
به طور خلاصه راجع به کار مدار هماهنگ می توان گفت که ولتاژ متناوب در سیم پیچ میدان مغناطیسی در اطراف خود به وجود می آورد که شارژ و دشارژ (پرو تخلیه شدن) خازن موازی با سیم پیچ امواج متناوب را تناسب با ظرفیت کامل مدار (سیم پیچ و خازن روی هم) هماهنگ می کند.
شکل زیر مدار ساده هماهنگ را نشان می دهد.
انتقال علامت توسط خازن
معمولا برای انتقال انرژی (علامت) از یک طبقه به طبقه دیگری از روش هایی استفاده می کنند که یکی از آن ها توسط خازن صورت می پذیرد.
باتوجه به شکل زیر خازن C1 طبقه قبل شامل تراتزیستور (VT1) را به طبقه بعد (VT2) متصل می کند یا به عبارت دقیق تر علامت تقویت شده را از کلکتور ترانزیستور قبلی دریافت می کند و برای تقویت بیشتر به بیس ترانزیستور بعدی می رساند.
می دانیم که در دو سر خازن اختلاف ولتاژ مستقیم وجود دارد که خازن آنرا تحمل می کند و از نقطه نظر ولتاژ مستقیم وجود دارد که خازن آن را تحمل می کند و از نقطه نظر ولتاژ مستقیم دو طبقه را از هم جدا می کند. اما با رسیدن علامت متناوب این بالا و پایین رفتن ولتاژ به طبقه بعد انتقال پیدا می کند.
همین عمل توسط C2 هم انجام می گیرد با این تفاوت که علامت از امیتر ترانزیستور شماره ۲ به یکی از قطب های باتری می رود و یا به عبارت دیگر علامت از امیتر VT2 حذف می شود.