قطعات الکترونیک

ترانزیستور TRANSISTOR

نوشته شده توسط اروند طباطبایی

ترانزیستور از عناصر نیمه هادی ساخته می­ شود و دارای ۳ پایه (بیس BASE) ، (امیتر EMITTER) و (کلکتور COLLECTOR) می­ باشد و عمل آن در مدار تقویت جریان است. در ادامه با دیجی اسپارک همراه باشید.

بدین­صورت که در مقابل جریان بین (امیتروبیس) جریانی بزرگتر بین (امیتروکلکتور) عبور می­ کند. مثلا اگر جریانی در حدود یک میلی­ آمپر بین B و E برقرار کنیم می­ توانیم جریانی که از C و E می گذرد را تا ۲۰ میلی آمپر دریافت کنیم. پس این ترانزیستور می­ تواند علامت ورودی را ۲۰ بار تقویت کند این عدد که در هر ترانزیستور مقداری معین است ضریب تقویت ترانزیستور نام دارد. تراتزیستورها به دو صورت NPN و PNP ساخته می­ شوند که سوی جریان در آن­ ها عکس یکدیگر است یا به­ عبارت دیگر بلورهای نیمه هادی (که نسبت به­ یکدیگر حالت دو دیود را دارند) به­ صورت معکوس نسبت به­ یکدیگر قرار می­ گیرند.

 

در شکل زیر سمت عبور جریان ورودی و خروجی در یک ترانزیستور NPN نشان داده شده است.

ترانزیستور TRANSISTOR - دیجی اسپارک

ترانزیستور TRANSISTOR – دیجی اسپارک

 

ترانزیستور در مدار تقویت

باتوجه به­ شکل زیر در قسمت ورودی  INPUT دو مقاومت که بین دو سرباتری قرار گرفته­ اند طوری بیس­ ترانزیستور را تغذیه می­ کنند که جریان بسیار ناچیزی از بلورهای نیمه هادی B و E می­ گذرد که این مقاومت­ ها در ترانزیستورها و مدارهای مختلف متفاوت است.

و مقاومت RL و RE جریان مدار را بین C و E برقرار می­ کند. حال با اعمال سیگنال به B جریانی بزرگتر از RE و هم­چنین RL می­ گذرد که این نوسانات را می­ توان از نقطه OUTPUT دریافت کرد. این نوع تقویت علامت پر مصرف­ترین مدار ترانزیستوری می­ باشد.

ولتاژ مصرفی مدار باتوجه به نوع ترانزیستور تغییر می­ کند. در ترانزیستور منفی (همین شکل) کلکتور به ولتاژ مثبت وامیتر به ولتاژ  منفی وصل می­ شود و در نوع مثبت PNP سوی جریان عکس می­ شود. یعنی منفی به کلکتور و مثبت به امیتر متصل می­ گردد.

 

 

در مدار به­ طور خلاصه پایه­ های ترانزیستور را با علامت اول حروف لاتین نشان می­ دهند به این­صورت:

کلکتور: C

بیس: B

امیتر: E

 

 

مدار هماهنگ

یکی از اجزاء حساس مدار سیم پیچ­ ها هستند. در گیرنده و فرستنده رادیو کنترل سیم پیچ­ های رادیویی به­ صورت IF که مخفف شده ی Inter Frequency و سیم پیچ های RF که مخفف شده ی Radio Frequency می باشد، به کار می روند. تعداد دور و کیفیت این­گونه سیم پیچ­ ها بستگی کامل به فرکانس (تعداد نوسانات موج در ثانیه) دارند که به­ دقت محاسبه می­ شوند.

به­ طور خلاصه راجع به کار مدار هماهنگ می­ توان گفت که ولتاژ متناوب در سیم­ پیچ میدان مغناطیسی در اطراف خود به­ وجود می­ آورد که شارژ و دشارژ (پرو تخلیه شدن) خازن موازی با سیم­ پیچ امواج متناوب را تناسب با ظرفیت کامل مدار (سیم­ پیچ و خازن روی­ هم) هماهنگ می­ کند.

شکل زیر مدار ساده هماهنگ را نشان می­ دهد.

ترانزیستور TRANSISTOR - دیجی اسپارک

ترانزیستور TRANSISTOR – دیجی اسپارک

 

انتقال علامت توسط خازن

معمولا برای انتقال انرژی (علامت) از یک طبقه به طبقه دیگری از روش­ هایی استفاده می­ کنند که یکی از آن­ ها توسط خازن صورت می­ پذیرد.

باتوجه به­ شکل زیر خازن C1 طبقه قبل شامل تراتزیستور (VT1) را به طبقه بعد (VT2) متصل می­ کند یا به­ عبارت دقیق­ تر علامت تقویت شده را از کلکتور ترانزیستور قبلی دریافت می­ کند و برای تقویت بیشتر به بیس­ ترانزیستور بعدی می­ رساند.

می­ دانیم که در دو سر خازن اختلاف ولتاژ مستقیم وجود دارد که خازن آن­را تحمل می­ کند و از نقطه نظر ولتاژ مستقیم وجود دارد که خازن آن­ را تحمل می­ کند و از نقطه نظر ولتاژ مستقیم دو طبقه را از هم جدا می­ کند. اما با رسیدن علامت متناوب این بالا و پایین رفتن ولتاژ به طبقه بعد انتقال پیدا می­ کند.

همین عمل توسط C2 هم انجام می­ گیرد با این تفاوت که علامت از امیتر ترانزیستور شماره ۲ به یکی از قطب­ های باتری می­ رود و یا به­ عبارت دیگر علامت از امیتر VT2 حذف می­ شود.

درباره نویسنده

اروند طباطبایی

بنیانگذار دیجی اسپارک: اولین مرجع تخصصی امبدد سیستم به زبان فارسی / کارشناس سئو و تولید محتوا

هرچه می آموزم میبینم که خیلی کم آموختم. علاقه به رباتیک و تکنولوژی دارم. امیدوارم بتونم دانشی را که آموخته‌ام، به روش‌های مختلفی به کاربران علاقمند منتقل کنم.

تبادل نظر و رفع عیب با ثبت دیدگاه