تحلیل و بررسی مدار ایسیو ECU بوش ۷٫۴٫۴

ایسیوهای شرکت بوش یک یاز پرکابردترین ایسیوها در خودروهای داخلی و خارجی به شمار می رود. این ایسیو به قدری پرکابرد است که شاید بیش از نصف محصولات ایران خودرو را به خود اختصاص داده اند. خودروهای ۲۰۶، ۲۰۷، رانا، سمند EF7، برخی مدل های پژو ۴۰۵ و…. از ایسیوهای بوش استفاده می کنند. غیر از این، ایسیوهای بوش در خودروهای چینی نظیر جک، ولکس و… مورد استفاده قرار گرفته است. در این آموزش قصد داریم تا به تشریح مدار داخلی یکی از مهم ترین و پرکاربردترین ایسیوهای بوش موجود در بازار، ۷٫۴٫۴ صحبت کنیم.  با تشریح مدار  داخلی این ایسیو می توانیم به روال کارکرد آن مسلط شویم. در آنجاییکه این ایسیوها بر خلاف ایسیوهای ساژم و والئو از موم داخلی برخوردار نیستند، بنابراین بیشترین احتمال آسیب در برار موتورشویی و باران خوردگی را دارند. بنابراین با تشریح قطعات داخلی، می توانیم به سادگی به تعمیر آن بپردازیم. در ادامه بررسی ایسیو ECU بوش ۷٫۴٫۴ با مرجع تخصصی کامپیوتر خودرو ECU به زبان فارسی، دیجی اسپارک همراه باشید.

تشریح کلیات ECU کامپیوتر خودرو

پیش از آنکه به تشریح واحدهای مختلف این ایسیو بپردازیم، بهتر است نگاهی به کلیات ایسیو داشته باشیم. البته در این زمینه پیشتر در آموزشی به شرح کامل ایسیو و نحوه عملکرد آن طی آموزشی پرداخته ایم. جهت مطالعه این آموزش می توانید روی این لینک کلیک کنید. ایسیو خودرو از یک واحد اصلی به نام پردازنده تشکیل شده است. این پردازنده طبق برنامه ای که برنامه نویسان برای آن طراحی کرده اند، داده ها را از سنسورها دریافت کرده و بر روی عملگرها تاثیر می گذارد. به عنوان مثال با دریافت دما از سنسور آب، در صورت بالا رفتن دمای آب به فن ها فرمان روشن و فعال شدن صادر می شود.  یا در مثالی دیگر، بسته به میزان سیگنال دریافتی از دریچه گاز(چه سیمی، چه برقی) پاشش سوخت و دور موتور تنظیم می گردد.

برد داخلی ایسیو خودرو از قطعات مختلف نظیر رگولاتور و درایورها ساخته شده است. رگولاتور وظیفه تبدیل برق ۱۲ به ۵ ولت مناسب میکروکنترلر را بر عهده دارد. در کنار این، درایورها باید جریان ضعیف خروجی میکروکنترلر را به جریانی قوی تری برای راه اندازی عملگرها تبدیل کنند. در کنار این، ترانزیستورهای ماسفت هم برای کنترل کویل و انژکتورها مورد استفاده قرار می گیرند. در این آموزش قصد داریم تا به تشریخ قطعات مهم و کاربردی در ایسوی بوش ۷٫۴٫۴ بپردازیم. تصویر زیر نمایی از روی این برد را نشان می دهد.

در ادامه نیز، تصویر زیر نمای پشتی برد را نشان می دهد.

تحلیل ایسیو ECU بوش ۷٫۴٫۴: رگولاتور

همانطور که اطلاع دارید، ولتاژ برق خودرو در حالت خاموش بین ۱۲ الی ۱۲٫۶۰ و در حالت روشن در حدود ۱۳ ولت است. از آنجاییکه بخش اصلی ایسیو، میکروکنترلر، نیاز به ۵ ولت دارد، بنابراین به کمک رگولاتور می بایست ولتاژ به ۵ کاهش یابد. در کنار این، سایر المان ها نظیر آی سی فلش و ایپرام هم به ۵ ولت نیاز دارند. بدین ترتیب از رگولاتور استفاده می گردد.  در ایسیو بوش ۷٫۴٫۴ از آی سی ۳۰۵۹۵ استفاده شده است. این آی سی  می تواند ولتاژ ورودی را کاسته و تثبیت نماید. در تصویر زیر، محل این آی سی مشخص شده است.

هرگاه که خودرو روشن نشده و چراغ چک پشت صفحه کیلومتر مشاهده نشد، باید به این آی سی شک کرد.  غالبا خرابی این آی سی سبب قطع ارتباط با خروجی شده و المان های مختلف راه اندازی نخواهند شد.

تحلیل ECU بوش ۷٫۴٫۴: درایور استپر موتور

همانطور که اطلاع دارید، استپر موتور در خودروهای دریچه گاز سیمی وظیفه کنترل دور آرام موتور را بر عهده دارند. در این خودروها، زمانیکه راننده پدل گاز را فشار نمی دهد، دور موتور باید در حدود ۱۰۰۰ دور بر دقیقه باشد. وظیفه تنظیم این دور موتور بر عهده قطعه ای به نام استپر موتور است. وضعیت استپر موتور می بایست از طریق ایسیو کنترل شود. اما از آنجاییکه پایه خروجی میکروکنترلر جریان ضعیفی دارد، بنابراین نمی تواند مستقیما استپر موتور را کنترل کند. در این جا درایور استپر موتور با تقویت جریان خروجی میکرو، موتور استپر را کنترل می کند. در ایسیو بوش ۷٫۴٫۴ از آی سی l9935 جهت درایو استپر موتور استفاده شده است. به تصویر زیر دقت کنید.

زمانیکه خطای استپر موتور در ایسیو ثبت شود، چنانچه از وضعیت استپر موتور و سیم کشی آن مطمعن باشید، باید به سلامت این آی سی شک کنید. با تعویض آی سی وضعیت دور موتور به حالت عادی برخواهد گشت.

تحلیل ECU بوش ۷٫۴٫۴: مولتی فانکشن خرچنگی

همانطور که اطلاع دارید، در یک خودرو قسمت های مختلفی مشغول به کار هستند. از جمله مهم ترین قسمت های خودرو به کنیستر، انژکتورها، چراغ چک و…. می توان اشاره نمود. از آنجاییکه راه اندازی این قطعات نیاز به جریان بالا دارد، لذا باید جریان ضعیف خروجی GPIO میکروکنترلر تقویت شود. در این جا آیسی مولتی فانکشن خرچنگی وظیفه این کار را بر عهده دارد. این آیسی به صورت تجمیع یافته، جریان خروجی را تقویت می کند.

این آی سی وظیفه تامین جریان انژکتورها و رله پمپ بنزین را بر عهده دارد. زمانیکه انژکتورها به درستی پاشش نکنند و یا رله پمپ بنزین قطع شود، به سلامت این آی سی باید شک کرد.

تحلیل ایسیو ECU بوش ۷٫۴٫۴: فلش و ایپرام

پس از بررسی قطعات مخصوص به تامین ولتاژ و جریان، نوبت به بخش اصلی اجرای برنامه می رسد. همانطور که اطلاع دارید، در یک ایسیو با توجه به برنامه از پیش نوشته شده برای پردازنده، از سنسورها دیتا دریافت و به عملگرها فرمان ارسال می شود. در ایسیو بوش ۷٫۴٫۴، برنامه ایسیو در حافظه خارج از میکروکنترلر و آی سی فلش قرار می گیرد. این آی سی که دارای نام تجاری AM29F400BB است، وظیفه ذخیره کدهای برنامه را در خود دارد. میکروکنترلر برنامه را از این آی سی خوانده و مطابق برنامه، خروجی ها را کنترل می کند.

در طرف دیگر، آی سی ایپرام قرار گرفته است. این ای آسی وظیفه ذخیره کدسوییچ، بعضا کیلومتر و کدهای خطا را بر عهده دارد. هرگاه که چراغ چک روشن شود، خطای مربوط به آن در ایپرام ذخیره می گردد. در بعضی از نسخه های بوش ۷٫۴٫۴ از آیسی ۹۵۱۶۰ و در نسخه های دیگر ۹۵۰۸۰  استفاده شده است.

هرگاه خودرو پس از روشن شدن به درستی کار نکرده، خطاهای پراکنده صادر کند، نتوان به خودرو دیاگ متصل کرد و یا پس از بازکردن ایسیو با روش زیف یا جیتگ قادر به خواندن برنامه نباشید، باید به سلامت این آی سی ها شک کنید.

لوازم مورد نیاز

لینک خرید آی سی های پرکابرد خودرویی، کلیک کنید

جمع بندی

در این آموزش به تحلیل و بررسی ایسیو بوش ۷٫۴٫۴ مخصوص خودروهای پژو در ایران پرداختیم. همانطور که اطلاع دارید، ایسیو های شرکت بوش در بسیاری از خودروها به کار رفته است. نوع ۷٫۴٫۴ آن در خودروهای پژو ۲۰۶ و در برخی از مدل های ۴۰۵ توسط ایران خودرو استفاده شده و می شود. این ایسیو دارای آی سی های مهم و کاربردی جهت کنترل قسمت های مختلف خودرو است. در این آموزش ضمن شرح عملکرد این ایسیو، به معرفی قطعات مهم و کاربردی به کار رفته، پرداختیم.