مدارهای الکترونیک

آموزش ساخت فرستنده اف ام FM جیبی

آموزش ساخت فرستنده اف ام FM جیبی
نوشته شده توسط اروند طباطبایی

این مدار یک فرستنده اف ام FM در باند VHF است. در واقع یک اسیلاتور کولپیتس VHF قابل حمل برای انتقال صدا است فرستنده اف ام FM دارای یک میکروفن خازنی برای دریافت صدای بسیار ضعیف می‌باشد. فرکانس خروجی با تغییر دادن پتانسیومتر به سادگی تغییر نموده و پایداری فرکانس آن مطلوب است. برد این فرستنده اف ام ۶۰ تا ۱۰۰ متر می‌باشد. در ادامه با دیحی اسپارک همراه باشید.

 

ویژگی ها

فرکانس قابل تنظیم بین ۸۸ تا ۱۰۸ مگاهرتز

قابل حمل و دارای کم مصرف

مورد استفاده با هر گیرنده FM

تغذیه توسط باتری ۹ ولت

 

نحوه عمکرد

فرستنده از تکنیک مدولاسیون فرکانس استفاده می‌کند. در مدولاسیون فرکانس، دامنه موج حامل، ثابت می‌ماند درحالیکه فرکانس آن برحسب شدت صوت تغییر می‌کند.

هنگامی دامنه سیگنال ورودی افزایش می‌یابد (مثلا در طول نیم سیکل مثبت) فرکانس موج حامل نیز افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر وقتی دامنه سیگنال ورودی کاهش یابد (نیم سیکل منفی یا فقدان سیگنال) مطابق با آن فرکانس موج حامل نیز کاهش می‌یابد.

وقتی که صحبت می‌کنیم امواج صوتی دیافراگم میکروفن خازنی را تحریک نموده و به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌شود. این سیگنال الکتریکی بیس ترانزیستوری که فرکانس خروجی را تغییر می‌دهد را تغذیه می‌کند. فرکانس خروجی فرستنده اف ام FM تحت باند تجاری FM از ۸۸ تا ۱۰۸ مگاهرتز قابل تنظیم است.

 

شرح مدار

قلب مدار فرستنده اف ام FM یک ترانزیستور نوسان ساز C1730 (VHF/UHF) است که تحت کلاس A عمل می کند.

مقاومت های ,R2 R3 و R4 ترانزیستور را برای کارکرد صحیح بایاس نموده و مقاومت R1 میکروفن خازنی را بایاس می کند. خازن C1 یک خازن کوپلاژ است که سیگنال صدا را به بیس ترانزیستور کوپل می کند. L1 یک چوک Rfc است که همه فرکانس های بالای وارده به میکروفن را فیلتر می کند. خازن C3 زمین فرکانس رادیویی ترانزیستور است. مقادیر المان های تانک (C6 ,C5 ,C4 ,L2) به فرکانس مورد نظر بستگی دارد.

L=L2

CT=C4

 

از آنجایی که C6 برای محدود کردن فرکانس بالا است و یک قطعه موازی با C4 و C5 است بنابراین برای فرکانس بالاتر به کاهش مقدار L2 توصیه می شود. در این مدار تغییر مقدار C6 هم فرکانس خروجی را تغییر می دهد. L2 بخشی از اسیلاتور RF است که برای فرکانسی بین ۸۸ تا ۱۰۸ مگاهرتز انتخاب شده است. خازن C8 و C9 خازن های تجزیه RF هستند که همه فرکانس های رادیویی وارده به خطوط تغذیه را خنثی می کند. Rfc L3 فرکانس های رادیویی را خارج می کند. خازن C7 یک خازن بهینه ساز بوده و C1 یک خازن کوپلاژ میان فرستنده و آنتن است. برای به حداقل رساندن فرکانس مزاحمی که به سبب ولتاژ بالا و پایین شدن ولتاژ ورودی بوجود می آید VR-1 ولتاژ دیود واراکتور را کنترل می کند. به منظور اطمینان از یک ایزولاسیون مطلوب خازن C11 با Z1 موازی شده است. برای مدار هر گونه آنتن تلسکوپی ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتری می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

 

نکته: این پروژه یک پروژه VHF/RF است بنابراین برای جایگذاری و لحیم کاری قطعات وقت بیشتری لازم است. برای به حداقل رساندن اثرات خازنی و سلفی همه پایه های قطعات را کوتاه کنید. با عوض کردن L2 و C6 فرستنده می تواند به هر فرکانسی بین ۵۰ تا ۴۰۰ مگاهرتز تغییر کند. اکیدا توصیه می شود که برای به حداقل  رساندن اثرات خازنی و سلفی از یک شیلد محافظ آلومینیوم ۱۵۰ هرتز استفاده کنید.

 

قطعات مورد نیاز

C2= 0.001uf
C3= 0.0015uF
C6= 2.5pf
C8= 0.01uF
C9= 0.022uF
C10= 1pf
C11= 0.001uf
L1 & L3= 4.7uH Rfc
T1= S9018 or 2SC1730 or 2SC1906 or any similar type having fT of 1.1 GHz

درباره نویسنده

اروند طباطبایی

بنیانگذار دیجی اسپارک: اولین مرجع تخصصی امبدد سیستم به زبان فارسی / کارشناس سئو و تولید محتوا

هرچه می آموزم میبینم که خیلی کم آموختم. علاقه به رباتیک و تکنولوژی دارم. امیدوارم بتونم دانشی را که آموخته‌ام، به روش‌های مختلفی به کاربران علاقمند منتقل کنم.

تبادل نظر و رفع عیب با ثبت دیدگاه

۷ دیدگاه