بازیابی ضبط صوت‌های قدیمی و تبدیل آن به بلوتوث و فلش مموری

چندی پیش فرصتی دوباره دست داد، تا یکی دیگر از ضبط صوت‌های قدیمی را از انبار خانه بیرون آورم و آنرا بازیابی کنم. این بار به سراغ یک ضبط صوت سونی قدیمی رفتم. این ضبط صوت دارای دو باند و به صورت استریو است. محصولی از دهه ۹۰ میلادی و کیفیت ساخت ژاپن در اوج دوران رشد اقتصادی‌اش را به دوش می‌کشد. در زمان ارایه این ضبط صوت کلا سه کارایی داشت. پخش DC به صورت Audio، دو کاست نوار و رادیو در دو موج FM و AM در این سیستم پوشش داده شده بود. به زمان خودش اوج تکنولوژی و کیفیت را داشت. در ادامه این آموزش به صورت تصویری نمایش خواهم داد که چطور این ضبط صوت ژاپنی قدیمی را بازیابی کردم و در حال حاضر که در حال نوشتن این پست هستم، صدای با کیفیت موسیقی از آن جاری است. در ادامه با مرجع تخصصی الکترونیک و آمپلی فایر، دیجی اسپارک همراه باشید.

یافتن ضبط صوت قدیمی

بدون شک در هر منزلی یک یا چند ضبط صوت قدیمی وجود دارد. روزگاری بود که اوج وجود تکنولوژی در منازل، وجود سیستم صوتی کاست و پس از آن وجود سیستم صوتی CD بود. در زمان‌هایی که من در خاطرم هست، برند Sony و Kenwood و Panasonic و Aiwa حکم فرمای این بازار گسترده‌ی خانگی بودند. هر ساله تکنولوژی‌های جدید از لحاظ تعداد بلندگوها، توان آمپلی فایرها و قابلیت‌های سیستم صوتی به ضبط صوت‌ها اضافه شده و روانه بازار می‌شدند. این بازار هم در کشور ما بسیار پر رونق و پر استقبال بود. پس از به سر آمدن دوران طلایی نوار کاست، دوران DC Player ها بسیار اوج گرفتند. البته به لحاظ زمانی، عمر CDها خیلی کمتر از نوارهای مغناطیسی و کاست‌ها بودند. پس از بوجود آمدن MP3 Playerها رقابت به بازیگر جدید این حوزه منتقل شد. از این‌ها که بگذریم، سیستم‌های صوتی قدیمی خانگی، بستگی به برندشان و سال ساختشان و اینکه در چه کشوری ساخته شدند، کیفیت‌های صدای متفاوتی دارند. منظورم این هست که قسمت تقویت کننده ضبط صوت، شامل آمپلی فایر و بلندگوها، همچنان با همان کیفیت قابل بازیابی هستند. همانطور که در پست قبلی آموزش تبدیل ضبط صوت قدیمی به مدل بلوتوثی Bluetooth در منزل راجع به دوبخش اصلی در ضبط صوت صحبت کردم. بخش تقویت کننده‌ی این ضبط صوت‌های قدیمی مد نظر ما در این آموزش است. در نهایت میخواهیم قسمت بخش کننده‌ی صوتی جدیدی را به این سیستم‌ها اضافه کنیم.

ماژول MP3 Player و بلوتوث

تکنولوژی ذخیره فایل صوتی و پخش آن بسیار روبه توسعه و پیشرفت است. ابعاد تراشه‌های ذخیره سازی این فایل‌ها روز به روز در حال کوچکتر شدن است. علاوه بر آن دستگاه‌های Player موجود در حال حاضر از منابع مختلفی فایل‌های صوتی را دریافت می‌کنند. از جمله فلش مموری یا همان USB و یا اسلات کارت SD و یا بلوتوث همگی از منابعی هستند که برای کاربرهای عادی و یا به صورت عمومی در دسترس هستند. من از یک MP3 Player قابل دار برای این منظور استفاده کرده‌ام. کارایی آن بسیار ساده است، یک ورودی تغذیه دارد که بایستی طبق نیازمندی آن تامین شود. بخش دیگر هم خروجی صوت است که بایستی حتما به آمپلی فایر متصل شود. دقت داشته باشید که توان آمپلی فایر هیچ ارتباطی با پخش کننده صوتی ندارد. در تصویر زیر MP3 Player مورد استفاده را می‌توانید مشاهده کنید.

وسایل مورد نیاز

در فرایند بازیابی ضبط صوت‌های قدیمی و تبدیل آن به بلوتوث و فلش مموری نیازمند اقلام معرفی شده هستید. ماژول MP3 Player که به عنوان پخش کننده صوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد از مدل ماژول Mp3 Player بلوتوثی ۱۲v مدل AR-M011 استفاده  کردم. مدار تغذیه ۱۲ ولت نیاز دارد که من از مدل مبدل کاهنده ۲۲۰ به ۱۲ ولت Buck Converter مدل ۷۰۰mA استفاده کرده‌ام. به همراه چند رشته سیم افشان برای ایجاد اتصالات و لحیم کاری بین ماژول‌ها و ضبط صوت استفاده می‌شود. البته برای ماژول پخش کننده صوتی انتخاب‌های گسترده‌ای وجود دارد. کافیست در بخش نظرات با بنده در ارتباط باشید تا مدل‌های مناسب را معرفی کنم.

عملیات بازیابی ضبط صوت قدیمی

پیش از شروع بایستی ابزارهای لازم را تهیه کنید. پیچ گوشتی مناسب برای باز کردن ضبط صوت کاربرد دارد. مولتی متر جهت تشخیص ولتاژ و ایجاد اتصالات ماژول‌ها نیاز است. هویه برای لحیم کاری و چند رشته سیم و در نهایت عایق برای پوشش قسمت‌های آزاد مدار نیاز خواهد بود. دقت داشته باشید که در روند انجام این پروژه، موارد ایمنی را حتما رعایت کنید. ضبط صوت‌های خانگی همگی با برق شهری کار می‌کنند. از اینرو داشتن دانش فنی کافی و رعایت مسایل ایمنی بسیار اهمیت دارد. اگر از این موارد اطلاعی ندارید، اکیدا توصیه می‌شود که روند اجرای این آموزش را به یک کارشناس فنی بسپارید.

پیش از شروع نگاهی به ظاهر ضبط صوت بیاندازیم. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. سیستم ضبط و پخش سونی مربوط به اواسط دهه نود میلادی است. سایه‌ای از صورت خودم هم در قاب پلاستیکی جلوی ضبط مشاهده می‌شود! در بخش پایینی ضبط صوت، CD Player و روی آن پخش کننده کاست نوار و در بالاتر اکوالایزر برای تنظیمات و در بالایی ترین بخش ضبط صوت هم نمایشگر سگمنتی آن قابل مشاهده است.

در این سیستم دو مدل پخش کننده صوتی وجود دارند. آمپلی فایر به کار رفته هم از نوع داخلی است. روی آن یک درگاه ورودی استریو وجود دارد. که در این آموزش قصد دارم خروجی ماژول MP3 Player را به آن متصل کنم. به تصویر زیر دقت کنید، پس از باز کردن کاور اصلی دستگاه، از پورت ورودی که دارای فیش RCA مادگی است، عکس گرفته شده است.

نمایی هم از کل بردهای داخل ضبط صوت را در زیر مشاهده می‌کنید. ساختار این ضبط صوت به نوعی ماژولار است. برد زرد رنگ که مشاهده می‌کنید، آمپلی فایر داخلی و  رادیو است. بردهای سبز رنگ مربوط به پخش نوار کاست و پخش CD Plaer و دیگ اجزا هستند.

ظرافت در طراحی PCB که مربوط به چندین سال پیش است، نظر من را جلب خودش کرد. به شخصه قطعات از نوع SMD را روی این برد مشاهده نکردم. بردهای داخل ضبط صوت قدیمی سونی همگی تک لایه بودند. و چند صد جامپر روی بردها مشاهده شد. اگر به تصاویر دقت کنید، این مورد را به سادگی میتوانید تشخیص دهید. برای ارتباط و انتقال دیتا بین بردها داخل ضبط صوت هم از کابل فلت استفاده شده است. بخش پشتی آن که دارای هیت سینگ آلومینیومی بزرگی است، مربوط به تغذیه است. تغذیه آن توسط یک ترانس بزرگ و سنگین از ۲۲۰ ولت به ولتاژی که دقیقا متوجه نشدم چند ولت است، تبدیل می‌شود. در زیر تصویر بخش تغذیه ضبط صوت قدیمی سونی را مشاهده می‌کنید. خازن‌های بزرگ و فیوزهای شیشه‌ای نظر من را به خود جلب کرد. شما در بخش نظرات اعلام کنید که کدام بخش این مدار نظر شما را به خودش جلب کرد.

تامین تغذیه ۱۲ ولت

از این‌ها که بگذریم، برای بازیابی این ضبط صوت قدیمی بایستی ولتاژ ۱۲ ولتی با جریان مناسب برای ماژول Mp3 Player تامین کنیم. یکی از راهکارها این است که یک بخش تغذیه مناسب را در مدار پیدا کنیم و سپس از آن انشعابی برای ماژول بگیریم. پیرو تجربه‌های گذشته‌ام، توصیه می‌کنم که چنین اقدامی را انجام ندهید. مگر اینکه دقیقا دیتاشیت برد را در اختیار داشته باشید و مطمئن باشید که انشعاب ولتاژ دریافتی شما، به بخش‌های دیگر مدار آسیبی وارد نمی‌کند. به تصویر زیر دقت کنید، من تصمیم گرفتم از بخش ورودی برق شهری استفاده کنم. سپس آن را به ماژول کاهنده ۲۲۰ ولت به ۱۲ ولت متصل کردم. متاسفانه از بخش اتصال به ماژول کاهنده، تصویری نگرفتم. به عبارتی فراموش کردم تا این مورد را عکاسی کنم. ولی بهترین و در دسترس‌ترین بخش برای تامین تغذیه، همان ولتاژ ورودی مدار است. که برق شهری را به مبدل کاهنده ۲۲۰ ولت به ۱۲DC متصل می‌کنیم. به تصویر زیر دقت کنید.

پس از تامین تعذیه مورد نیاز برای ماژول MP3 Player بایستی از خروجی آن به ورودی صوتی آمپلی فایر ضبط صوت متصل کنیم. در ادامه این مورد را توضیح خواهم داد.

ورودی صوتی به آمپلی فایر

هر آمپلی فایری بستگی به توانایی و کارایی‌اش دارای ورودی و خروجی‌های مختلفی است. یک آمپلی فایر استاندارد با مصرف عمومی و یا همان مصرف خانگی بایستی حداقل یک یا دو درگاه ورودی و یک یا دو درگاه خروجی استریو داشته باشد. همانطور که در ابتدا توضیحات دادم، ضبط صورت مورد استفاده در این آموزش از نوع قدیمی و نسل اولی‌های خودش است. به همین دلیل فقط یک خروجی استریو برای دو عدد اسپیکر همراهش دارد. همچنین یک عدد ورودی استریو برای دریافت صدا از منبع صوتی مجزا دارد. به همین دلیل برای اتصال ماژول MP3 Player به ضبط صوت، فقط و فقط یک راه وجود دارد. به تصویر زیر دقت کنید.

درگاه ورودی آمپلی فایر این ضبط صوت از نوع RCA و استریو است. با توجه به اینکه در این پروژه میخواهیم همه‌ی موارد داخل جعبه اصلی ضبط جایگیری شود. از پشت پایه‌ها اتصالات را برقرار می‌کنیم. خروجی ماژول پخش کننده MP3 Player را با رعایت قطب‌های آن به پشت این پورت RCA لحیم کاری می‌کنیم. به تصویر زیر دقت کنید. ماژول MP3 Player پنلی مورد استفاده بجز فیش تغذیه، یک فیش ۴ پایه از نوع XH دارد. سه سیم سفید رنگ سمت چپ، مربوط به کانال چپ صدا، کانال راست صدا و پایه GND که بین هردو مشترک است. سیم قرمز رنگ سمت راست مربوط به آنتن رادیوی ماژول است. این ماژول علاوه بر پخش کننده صوتی از طریق کارت SD و فلش مموری USB و کانال بلوتوث، دارای رادیو هم است. که این سیم نقش آنتن را دارد.

این سه رشته سیم سفید رنگ بایستی با رعایت ترتیب به پشت پورت RCA متصل شوند. برای اتصالات اصولی و بهینه از لحیم کاری استفاده می‌کنیم. دقت داشته باشید که تمیز بودن پایه‌های متصل به برد و نوع سیم لحیم و در نهایت کیفیت لحیم کاری در صدای خروجی تاثیر خواهند داشت. به تصویر زیر دقت کنید. طبق چاپ روی برد هم سمت ضبط صوت و هم سمت ماژول MP3 پنلی، اتصالات را برقرار کنید. توجه داشته باشید که به هنگام لحیم کاری، حرارت بیش از حد به برد وارد نکنید. و یا حرارت هویه باعث آسیب رسیدن به بخش‌های دیگر برد نشود.

پس از انجام این موارد و برقراری اتصالات، نوبت به تست و راه اندازی می‌رسد. برای این منظور پیش از بستن کامل ضبط صوت بایستی یکبار آن را تست کنیم. با رعایت تمامی موارد امنیتی الکترونیکی، این مراحل را انجام دهید. اول اینکه برق شهری به ضبط صوت متصل می‌شود. بنابراین هیچ یک از اجزا‌ی داخلی ضبط صوت را لمس و یا دستکاری نکنید. پس از برقراری اتصال برق شهری به ضبط صوت بایستی ماژول MP3 روشن شود. بلافاصله توسط موبایل یا تبلت و یا لپ تاپ می‌توانید از طریق بلوتوث به آن متصل شوید. البته بایستی با ریموت آن و یا دکمه‌های روی ماژول مد کاری آن را تغییر دهید. در حالت بلوتوث که قرار گرفت، امکان Pair کردن را هم خواهید داشت. پس از Pair شدن بلوتوث، و قرار دادن ضبط صوت در حالت مد ورودی صدا، بایستی با پخش کردن فایل صوتی، صدا از طریق اسپیکرهای ضبط صوت شنیده خواهد شد. در نهایت بایستی یک بخشی از جعبه‌ی سیستم را در نظر بگیرید که ماژول پنلی را روی آن جایگذاری کنید. به تصویر زیر دقت کنید.

نصب ماژول MP3 پلیر روی جعبه ضبط صوت

حالا بایستی یک بخشی از جعبه سیستم صوتی را به عنوان محل قرار گیری ماژول پلیر پنلی در نظر بگیرید. مطابق تصویر زیر من پشت سیستم را برای این منظور در نظر گرفتم. البته برای سیم‌ها و اتصالات انجام شده در بخش‌های قبل بایستی طول کافی در نظر بگیرید که به هنگام بستن روی کار، دچار کشیدگی و قطعی سیم‌ها نشوید.

من در بخش پشتی ضبط صوت این ماژول را جایگذاری کردم. البته بایستی با روشی ابتکاری و ظریف اقدام به برش جعبه و جایگذاری ماژول کنید. در تصویر زیر ماژول در حالت روشن شده را مشاهده می‌کنید.

چنانچه در مراحل راه اندازی و انجام این پروژه با مشکل مواجه شدید، بدون هیچ نگرانی در انتهای همین پست، به صورت ثبت نظر سوالتان را مطرح کنید. من در سریع‌ترین زمان ممکن پاسخ رفع مشکل شما را خواهم داد. همچنین اگر ایرادی در کدها و یا مراحل اجرایی وجود دارند می‌توانید از همین طریق اطلاع رسانی کنید.

در پایان نظرات و پیشنهادات خود را با ما درمیان بگذارید و با اشتراک گذاری این آموزش در شبکه های اجتماعی , از وبسایت دیجی اسپارک حمایت کنید.